Theorie & Speeltechniek

Heb je als vocalist wel eens de spanning gevoeld tussen zingen vanuit perfecte techniek en zingen vanuit je beleving en gevoel, met het risico op een uitglijder? Gastblogger en gospelzangeres Heleen Spreeuwers neemt je mee in dit duivelse dilemma. Ze vertelt hoe prestatiedruk en perfectionisme tijdens het zingen je plezier in muziek maken kunnen bederven en hoe je de moed vindt om als zanger je eigen verhaal te vertellen.

Voor veel microfoons geldt: hoe kleiner de afstand tussen de geluidsbron en de microfoon, hoe meer de lage frequenties worden versterkt (ten koste van de hoge frequenties). Je stem of instrument klinkt voller als je dichter op de microfoon zingt, spreekt of speelt. Dit is het proximity-effect. Lees verder om er meer over te leren!

In Nederland wordt het afgelopen decennium meer gezongen dan ooit. De talentenjachten op tv zullen daar zeker aan hebben bijgedragen. Veel mensen kiezen voor zingen in een koor of voor solozang. Maar sommige pop-/jazz-liefhebbers gaan bij een a cappella zingende vocal group. Wat komt daar bij kijken?

Zingen is de kwetsbaarste manier van muziek maken. Daar zijn de meesten het wel over eens. Die kwetsbaarheid maakt de zangstem het instrument bij uitstek om emotie over te brengen. Maar wat is emotie bij zingen precies? En hoe breng je die over? Het sleutelwoord is verbinding.

Extreem zingen is het opzoeken van de grenzen van je stem. Bijvoorbeeld door te zingen in het fluitregister, dat uitzonderlijk hoog is. Boventoonzingen is weer compleet anders, en iets makkelijker te leren. En dan is er ook nog meertonig zingen… We gaan je inwijden in de meest mysterieuze gebieden van de zang!

Tekstbeleving is onmisbaar voor een goede zang-performance. De basisprincipes zijn redelijk snel uit te leggen, maar in de praktijk kan het heel arbeidsintensief zijn. Ook kun je tekstbeleving in een bredere context zien. Denk aan performance en de manier waarop jij als zanger of zangeres in het ‘artistieke leven’ staat. Zangeres Ellen Evers heeft daarover een uitgesproken visie.

Improviseren is niet alleen voorbehouden aan instrumentalisten. Ook vocalisten kunnen het. Dat varieert van zingen met kleine versierinkjes tot het bekende scatten en zelfs volledig vrije improvisatie. Deze manieren van improvisatie in de zang (en alle stappen ertussenin) bespreken we in dit artikel. Ook de onder zangers veel gebezigde term ‘ad lib.’ komt voorbij.

Dictie, uitspraak en articulatie zijn onderbelichte onderwerpen in de zangwereld. Maar daarom niet minder belangrijk. Sterker nog, ze staan aan de basis van goed zingen en een goede performance. Hoe dat zit, leggen we hier uit!

In bepaalde pop- of rocknummers past het prima om af en toe een oerkreet in te bouwen. Maar wat is een oerkreet? Uit welke diepte moet die oerkreet komen? Hoe moet hij klinken? En, minstens zo belangrijk, hoe houd je als zanger daarbij je stem heel?

Zing je alles uit je hoofd of staat er een blaadje voor je neus? Of misschien wel een iPad? Er is veel voor te zeggen om op het podium de nummers uit je hoofd te zingen. Dat is niet zo moeilijk als het lijkt. Er zijn trucjes voor om het te leren en het is vooral een kwestie van dóen (en vaak doen).

Hoe belangrijk is je houding tijdens het zingen? Een kort antwoord: heel belangrijk. Sterker nog, de juiste lichaamshouding is een basisvoorwaarde om goed en vrij te kunnen zingen. Maar hoe krijg je die houding? En wat te doen als je tijdens de zang moet bewegen of een muziekinstrument speelt?

Jazz zingen, hoe anders is het dan pop zingen? Het is zeker anders. Een popzanger die op zijn ‘pops’ een jazzliedje zingt, maakt nog geen jazz. Jazz-zang vraagt namelijk om een andere timing, ritmiek, opvatting en frasering. En er is nog een belangrijk ingrediënt: improvisatie. In dit artikel behandelen we de belangrijkste technieken die je als jazz-zanger of -zangeres moet beheersen.