Songwriter-advies: je demo opnemen in een studio
Gepubliceerd op woensdag 28 november 2018
In dit blog bespreekt Gastblogger en songwriter Jemy Gijsman de volgende halte op je reis naar succes, de demo. Want je liedje is af, de definitieve tekst en de akkoorden staan op papier. Nu wil je er iets mee. De boer op! Leuren! Je hebt alleen geen studio, laat staan ook maar de minste knowhow met betrekking tot produceren en mixen. In wat voor studio kun je goedkoop een eigen demo opnemen? Wat zijn de do’s en don’ts en hoe kom je aan de juiste muzikanten?
- Een studio vinden om je liedje op te nemen
- Op zoek naar sessiemuzikanten
- De drum-track: akoestisch of digitaal?
- Song-arrangement uitwerken
- Zelf zingen of niet?
- Feedback van familie, vrienden en kennissen
- Zie ook
Een studio vinden om je liedje op te nemen
Oké, voor een professionele opnamestudio moet je vaak diep in de buidel tasten, zoveel is zeker. Home-studio’s daarentegen, zijn een stuk goedkoper en daardoor een prima alternatief. Je vindt ze in elke stad en in ieder dorp. Hoe kan het ook anders, muziek is nog steeds met ruime afstand de hoogst gewaardeerde kunstvorm ter wereld. Ook in jouw woonplaats lopen dus diverse hobbyisten rond met een studio op zolder, in de garage of waar dan ook. Een slimme manier om erachter te komen waar ze zitten en tegelijkertijd jezelf te promoten, is dit: Vertel aan zoveel mogelijk mensen dat je songwriter bent en dat je een demo gaat opnemen. – Waarom ‘gaat’ en niet ‘wilt’? Twee redenen: 1. Mensen die iets willen zijn dromers, mensen die ergens voor gaan zijn aanpakkers. Door dat ene woordje zal men je onderbewust in de laatste categorie plaatsen. 2. Een gedreven mindset maakt dat je dingen gedaan krijgt. – De meeste mensen zullen je vragen wat voor liedjes je schrijft, of je ook een instrument bespeelt en of er al iets van je is uitgebracht. Een enkeling zal echter meer geïnteresseerd zijn in waar je de demo gaat opnemen. Die mensen zoek je! Gerede kans namelijk dat deze persoon óf zelf een home-studio heeft, of je met zo iemand in contact kan brengen. Indien het tweede van toepassing is, laat dan altijd weten wie je heeft doorverwezen. Als het een goede bekende is van de studio-eigenaar, schept dat een band en is deze eerder bereid een stap extra voor je te zetten.
Op zoek naar sessiemuzikanten
In de studio wil je natuurlijk met de beste muzikanten werken die je je kunt permitteren. Heb je een krap budget? Join the club en speel wat je zelf kunt spelen gewoon lekker zelf. Zorg wel dat je je partijen van binnen en van buiten kent. In de studio is tijd namelijk je grootste vijand en hoe efficiënter er wordt gewerkt, hoe beter het eindproduct. Daarnaast zal men het prettig vinden om met je te werken, wat zeker geen verkeerde reputatie is in de muzikantengemeenschap. Maar waar vind je dan die muzikanten? Jamsessies zijn vaak een uitstekende plek om te netwerken, ook die vind je in elke stad en in ieder dorp. Er lopen meestal goede muzikanten rond die week in week uit dezelfde covers spelen: Satisfaction van de Stones, Hey Joe van Jimi Hendrix, Ain’t no Sunshine van Bill Withers en pakweg elke Stevie Wonder song ever! Veel van hen zouden dolgraag een keer iets anders doen, een original opnemen in de studio valt daar beslist onder. Mijn ervaring is dan ook dat vier van de vijf muzikanten het geweldig vindt om hiervoor gevraagd te worden en dat het je hooguit een six-pack Heineken kost.
De drum-track: akoestisch of digitaal?
Altijd lastig… Voor live drums heb je bij voorkeur een adequaat gemic’te kit nodig of een goede elektronische kit. Helaas zal niet iedere home-studio je hierin kunnen faciliteren. Drum plug-ins zoals Groove Agent en Addictive Drums kunnen hier uitkomst bieden. De meeste hobbyisten hebben wel iets soortgelijks in hun arsenaal. Enige kennis van bijvoorbeeld Cubase of Pro Tools is hierbij wel handig. Mocht je die kennis niet hebben? No worries, YouTube staat vol met tutorials over midi-drums programmeren en als het moet, kun je altijd nog kiezen voor een geschikte preset groove. Als je een pop-rock song hebt geschreven, zal de drumtrack niet het gehele nummer hetzelfde moeten zijn. Door over te gaan van een closed naar een halfopen hi-hat klinken je refreinen vol en levendig. Voeg daar een paar goed geplaatste crashes aan toe om het geheel af te maken. Een switch naar de ride is vervolgens een prima manier om ook de bridge spannend en afwisselend te houden. Tot slot zal je bij elk van de genoemde overgangen een fill willen toepassen dan wel intekenen. Ook hierover is op YouTube een schat aan informatie beschikbaar. Hou er bij het programmeren van midi-drums wel rekening mee dat een drummer maar twee handen heeft. – Met de notabele uitzondering van Rick Allen (Def Leppard).
Song-arrangement uitwerken
Voordat je de studio induikt, dient de compositie van je song op z’n minst in grote lijnen te zijn uitgewerkt. Als je muzikanten niet weten wat ze moeten spelen en wanneer, kan het voor sommigen van hen een frustrerende ervaring worden die niet voor herhaling vatbaar is. Voor alle duidelijkheid, met het uitwerken van de compositie bedoel ik niet dat je alle partijen in notenschrift moet omzetten. Het dient echter wel duidelijk te zijn dat bijvoorbeeld de elektrische gitaar pas bij het tweede couplet invalt met een arpeggio en zonder FX, om vervolgens bij het refrein over te schakelen naar power chords met een overdrive. Breng dit dus tijdig in kaart. Hetzelfde geldt voor de vocal harmonies. Het zal sommigen misschien wel nooit zijn opgevallen, maar ze zitten in nagenoeg elke popsong die ooit is uitgebracht. Met een tweede stem kun je bepaalde stukken tekst in een couplet of refrein meer impact geven waardoor je song als geheel meer body krijgt. Het toepassen van harmonies op de juiste plekken maakt dat je demo professioneel en verfijnd zal klinken. Door specifiek op de tweede stem te letten als je muziek luistert en deze mee te zingen, ontwikkel je een soort intuïtie waarmee de optimale plekken voor harmonies vanzelfsprekend worden.
Zelf zingen of niet?
En dan by far het belangrijkste van alles, maar vreemd genoeg toch vaak een ondergeschoven kindje: de zang. De vocalist moet je song ‘verkopen’. Dus enkel en alleen als je behalve songwriter ook een begiftigd en accentloos zanger of zangeres bent doe je dit zelf! In alle andere gevallen (zo ook in die van mij) huur je er een in. Het is eeuwig zonde als je een tekst en melodie van wereldklasse hebt geschreven, de backing track ingespeeld is door de beste muzikanten ’that a couple of beers can buy’ en de studio-eigenaar zijn beste mix ooit heeft gemaakt door die extra stap te zetten voor je, om het dan zelf op karaoke-niveau te gaan inzingen. Dit is equivalent aan het dragen van sneakers onder een driedelig pak. It’s wrong! Je demo is je eerste indruk, onderschat dit niet. De mensen die ertoe doen (A&R-managers, publishers, pluggers etc.) krijgen er elke week onmogelijk veel van toegestuurd en bepalen binnen 30 seconden of al jouw harde werk op de meters-hoge berg kaf of het minuscule hoopje koren belandt. Om diezelfde reden zijn ook lange intro’s een absolute no-no. Tenzij je een ijzersterke instrumentale hook hebt bedacht, raad ik je aan het intro volledig achterwege te laten. No one cares.
Feedback van familie, vrienden en kennissen
Laat ik afsluiten met iets waar elke beginnende songwriter vroeg of laat aan zal moeten geloven: het laten horen van je demo aan familie, vrienden, kennissen en collega’s. De reacties zijn daarbij meestal als volgt verdeeld: familie en vrienden zijn lovend, kennissen en collega’s onverschillig. Laat je hierdoor niet te veel beïnvloeden, dergelijke feedback is subjectief en daardoor in constructieve zin zo goed als onbruikbaar. Hoor het aan en bedank ze ervoor. Je hebt je vuurdoop nu achter de rug. Hou je hoofd koel en stay the course. We schrijven!
Heb jij als eens een demo opgenomen? Hoe werd daarop gereageerd en wat deed dat met je? Laat het weten in de comments!
Zie ook
» Voetpercussie: drummen zonder handen – Doe het zelf!
» Songwriting-tips voor beginners
» Engelstalige songteksten schrijven – Tips voor foutloze lyrics
» Bijverdienen als (parttime) muzikant – Speel en geniet!
» Writer’s block? Tips voor songwriters
» Muziektheorie: móet je dat leren als muzikant?
» Hoe neem je zelf een goed klinkende demo op?
» Drums opnemen: een vak apart
» Zang-opnames mixen in 5 stappen
» Wat is de beste instrument-plugin voor mij?
» Wat is de beste DAW-software voor mij?
Nog geen reactie...