Epische gitaarriffs

Wat maakt de gitaar zo’n aansprekend instrument? Zijn het de looks, zijn het de flitsende solo’s, of is het juist het juist het akoestische geluid? Voor mij persoonlijk is het antwoord vrij simpel….. it’s the riff, dummy!

Wat is een riff?

Een riff is een serie noten of akkoorden die samen een herkenbare melodie vormen. Een riff kan de basis zijn voor een song, steeds weer herhaald worden, of juist slechts heel spaarzaam worden gebruikt. Een goede riff blijft in je hoofd zitten, is onmiddellijk herkenbaar en brengt je gelijk in de juiste stemming. Oh ja….. een epische riff wordt gespeeld op een gitaar. Men probeert het wel eens op een dwarsfluit of op een ander instrument maar over het algemeen zijn dergelijke riffs verre van episch.

Dan is er nog het verschil tussen een lick en een riff. Wat is nou precies dat verschil? Hierover zijn de meningen verdeeld. De geleerden zijn het er dan ook nog niet over eens. De opmerking waar ik me zelf het meest in kon vinden was dat een riff thematisch is terwijl een ‘lick’ een losstaand muzikaal idee is.

Voor beginnende gitaristen zijn gitaarriffs ook ideaal omdat het gewoon een lekker gevoel is als mensen je riff herkennen en reageren. Doe jezelf (en anderen) wel een plezier en leer ook de complete song die erbij hoort. Zo voorkom je dat je later in bijvoorbeeld een jamsessie na de openingsriff voor paal staat omdat je niet weet hoe het nummer verder gaat (been there, done that, got no pictures gelukkig).

Voorbeelden van epische riffs

Voordat jullie verder lezen moet ik eerst wel even melden dat ik ondertussen de veertig alweer ruim gepasseerd ben. Dit heeft zeker zijn invloed op het komende overzicht. Als overtuigd oudere jongere ben ik namelijk van mening dat er na, pak hem beet de eeuwwisseling weinig tot geen epische riffs meer zijn geschreven. Dan weten jullie dat alvast, dan kunnen jullie daar rekening mee houden. Natuurlijk kunnen suggesties van riffs die zo mogelijk nog epischer zijn bij de opmerkingen worden geplaatst. In de onderstaande video van de Amerikaanse muziekdocent Brodie Cummings wordt in sneltreinvaart de geschiedenis van de gitaarriff doorgewerkt in 100 riffs. Ook leuk voor een muziekquiz; herken jij alle honderd gitaarriffs?

Keith Richards

Na deze korte geschiedenisles zal ik enige persoonlijke favorieten behandelen. Allereerst is daar Keith Richards. Hoewel zijn meest bekende riff (namelijk die van Satisfaction) in standaard stemming is, staat Richards toch vooral bekend vanwege de open G-tuning. Bekende voorbeelden van nummers in deze stemming zijn ‘Honky Tonk Women’, ‘Brown Sugar’ en ‘Start Me Up’. In het begin is het even wennen maar als je gewend bent aan de stemming is het uitermate simpel om de meest lekkere riffs te produceren. Of zoals Keith het zelf zegt ‘All you need is five strings, two fingers and one a-hole’. Vandaar wellicht dat deze stemming mij daarom ook zo goed ligt.

Black Sabbath

In mijn lijstje van favorieten hoort ook zeker Black Sabbath. De bandleden van Black Sabbath zetten zich begin jaren ’70 af tegen de toen heersende hippie cultuur en wouden naar eigen zeggen muziek maken waar bij men ongemakkelijk en angstig van werd. Dit deden ze onder andere door volop gebruik te maken van de ‘flath fifth’ ook wel ’the devils intervall’ genoemd.

Wat daarnaast ook nog mee hielp was dat ze hun instrumenten lager stemden. Gitarist Tony Iommi was hiertoe gedwongen doordat hij bij een bedrijfsongeluk een deel van zijn vingers was kwijt geraakt. Het creëerde een compleet nieuw en donker geluid dat cruciaal bleek voor die kenmerkende Sabbath sound.

ACDC!

Een blog over gitaarriffs zou niet compleet zijn als ACDC er niet in zou worden behandeld. De broertjes Angus en Malcolm Young hebben samen 35 jaar lang garant gestaan voor de meest pakkende riffs. Helaas heeft Malcolm vanwege gezondheidsredenen zijn Gretsch aan de wilgen moeten hangen maar desalniettemin verraste de band vriend en vijand begin dit jaar met een nieuw album. Hier volgt een (beperkt aantal) memorabele ACDC riffs waarvan zowel de clips als de lessen snel en gemakkelijk op Youtube te vinden zijn.

1. It’s a long way to the top (if you wanna rock & roll), bedrieglijk simpel maar zeer aanstekelijk en zelfs enigszins hypnotiserend in combinatie met de doedelzak. Daarnaast koester ik warme herinneringen aan dit nummer omdat Metallica vanaf eind jaren 90 het vaak gebruikte als aanloop naar het begin van hun concerten (good times).

2. Riff Raff, heerlijke riff om te beluisteren en het geeft een enorme kick om zelf te spelen.
3. Whole Lotta Rosie, na de eerst maat weet je gelijk om welk nummer het gaat.
4. Highway To Hell, eenvoudig maar uitermate effectief.
5. Hells Bells, in vele opzichten een bijzondere riff. Het is de opener van Back in Black, het eerste album na het overlijden van zanger Bonn Scott. Pas na 20 seconden klokgelui begint de spooky en langzame gitaar-riff. Pas na 1.20 minuten kregen de fans de nieuwe zanger te horen.
6. Back in Black, eigenlijk staat dit hele album vol met geweldige direct herkenbare riffs.
7. For those About to Rock……… dit nummer eindigt met 21 kanonsschoten, hoe episch wil je het hebben?
8. Thunderstruck, niet echt mijn favoriet maar wel het nummer dat begin jaren ’90 hun come back aan de top inluidde (echt weggeweest zijn ze overigens nooit).
9. Rock & Roll Train, in 2008 werd ik aangenaam verrast toen ik deze nieuwe en toch klassieke ACDC riff voorbij hoorde komen op de autoradio.

Mocht je geïnspireerd zijn geraakt en los willen gaan op je SG-model, probeer dan de verleiding te weerstaan om de gain van je versterker of scheurpedaal te ver open te draaien. De buizenversterkers van de heren Young staan vooral hard. Bij teveel gain worden de riffs (die vaak bestaan uit open akkoorden) een rommeltje. Probeer ook een partner in crime te vinden. Veel klassieke ‘DC riffs zijn namelijk een perfect samenspel tussen de SG van Angus en de Gretsch van Malcolm. Dan nog een solide ritmesectie met een even strakke als swingende drummer (Phill Rudd himself is weer beschikbaar naar het schijnt) en de band is compleet.

Natuurlijk zijn er nog veel (heel veel) meer geweldige riffs dan hier behandeld zijn. Er is helaas te weinig plek om die allemaal in één keer te bespreken.