Geen ambitieuze muzikant kan zonder een echte videoclip. Maar hoe produceer je een waanzinnige videoclip, terwijl je maar een klein budget hebt? Of hoe doe je het gratis? Er zijn prachtige voorbeelden van muziekvideo’s die met een iPhone of digitale fotocamera zijn geschoten. Voorwaarde is dat je een aantal basisprincipes van het filmen onder de knie hebt. Clipregisseur Zeno Groenewegen vertelt hoe je in twaalf stappen een professioneel ogend resultaat bereikt.

Goede videoclip maken met klein budget? Gebruik deze 12 stappen!

#1. Doe het zelf en doe het goed

Het aantal YouTube-filmpjes neemt schrikbarend toe. Waarom schrikbarend, omdat veel van de filmpjes te slecht van kwaliteit zijn, in beeld en geluid, om aan de buitenwereld te vertonen. Een videoclip is een visitekaartje van een band en als de kwaliteit te slecht is, betekent het dat je een waardeloos visitekaartje afgeeft. YouTube-bezoekers haken af en verliezen hun interesse of nog erger; die ene booker laat je links liggen, terwijl je eigenlijk een hele leuke band bent met een geweldige podiumperformance. Dat oordeel wil geen enkele band. Advies: gooi al die slechte clips van YouTube en maak een goede eigen videoclip. Dat kan met eenvoudige apparatuur als een smartphone of digitale fotocamera met filmmogelijkheden. Er zijn twee beginvoorwaarden om een eigen videoclip te maken:

  1. Ten eerste moet je een goede soundtrack hebben. Geluid is bij een clip heel belangrijk. Veel bands hebben een ‘ep’ en die kan als basis dienen voor de videoclip.
  2. Daarnaast moet je een goed idee hebben. Welk verhaal wil je vertellen en wat moet de sfeer en emotie zijn? Is het duidelijk wat je wilt filmen, dan begint de planning en de voorbereiding van het filmen zelf.

#2. Locatie, locatie, locatie

”Een goede locatie is alles”, zegt clipregisseur Zeno Groenewegen. Hij produceert clips voor nagenoeg alle platenlabels in Nederland en independent artiesten, en heeft zijn eigen filmproductiemaatschappij. Zeno kan een band begeleiden van begin tot het eindresultaat ofwel van het schrijven van een goed scenario tot planning, filmen en de postproductie; het editen van beeld en geluid in een gave videoclip. ”Een locatie is allesbepalend. Het geeft ook een ‘feel’ van het verhaal. Dat betekent dat je voor een videoclip moet scouten naar de perfecte locatie. Een slechte locatie is een doorsnee locatie, die ook te voor de hand liggend is. Maar een lege fabriekshal, ruïne of een mooi natuurgebied zijn natuurlijk prachtige locaties.”

#3. Acteurs: wees kritisch

In een clip horen mensen, maar wie kies je daarvoor? ”Het is vaak een meisje dat in een verhaal voorkomt. Is dit je buurmeisje of nichtje? Dat kan, maar kan zij voor de camera staan? Welke kleding heeft ze aan? Speelt ze natuurlijk, heeft zij uitstraling op beeld? Zorg dat iemand goed voor de camera kan staan en doe er eerst tests mee. Tijdens het filmen voorkom je dan teleurstellingen. Dat geldt voor iedereen die meespeelt in de clip.”

#4. Voorbereiding

De locatie is gescout. Er kan en mag op die plek worden gefilmd en de acteurs zijn ook geregeld. Dan begint het eigenlijke werk: De voorbereiding. Bij filmen is het zo dat je alles maar dan ook alles wilt beheersen. Niets laat je aan het toeval over. Dat begint bij het plannen van de shots tot belichting en acteerwerk. Voorbereiding is méér dan het halve werk bij filmen. Zonder goede voorbereiding kun je eenvoudigweg niet goed filmen, tenzij je guerrillafilmen doet. Maar dat vraagt weer om een hele andere discipline. Die voorbereiding is volgens Zeno essentieel, want eenmaal op de set zijn er zo veel zaken die je moet regelen en controleren, en als je dan niet weet wat er moet gebeuren, loopt alles in het honderd.

#5. Draaiboek

Een goede voorbereiding begint met een script, draaiboek en storyboard. In het script staat elke scène beschreven. Tekst, korte uitleg scène en op welke plek er wordt gefilmd. Het draaiboek / de callsheet zorgt dat elk shot en elke stap van tevoren is opgeschreven. In het draaiboek staat waar je gaat filmen, hoe laat, welk shot je wilt filmen, wie en wat er nodig is. Dit klinkt allemaal overdreven, maar geloof de professionals, er wordt nooit zonder draaiboek en callsheet gewerkt, hoe eenvoudig de clip ook is. Het zorgt er ook voor dat als er iets verkeerd gaat of als je tijdens de shoot iets moet veranderen, je altijd kan terugvallen op een goede planning. Dat geeft je richting en houvast. Bovendien krijgt iedereen een kopie van het script en draaiboek. Iedereen weet dus precies wat er gaat gebeuren. Geen verrassingen meer. Zeno: „Je moet elk shot plannen. Dat doe je door voor elke scène een storyboard te maken. Een storyboard is een aantal illustraties of beschrijvingen van hoe het shot precies wordt geschoten. Het laat de verhaallijn van de clip zien en hoe er gaat worden gefilmd. Bijvoorbeeld persoon A loopt naar persoon B toe en pakt de hand.” Een clip bestaat uit verschillende scènes en elke scène kan verschillende shots hebben, dus verschillende cameraposities die je later aan elkaar monteert of edit. Elk shot heeft een aantal ‘takes’. Dat zijn de daadwerkelijke opnames waaruit je de beste opname kiest.

#6. Kleding en make-up

Veel mensen staan er niet bij stil, maar de juiste kleding is voor een clip ook een basisvoorwaarde. ”Wat wil je uitstralen? Maak daar een bewuste keuze in. Kies bijvoorbeeld voor zwart of wit, informeel of juist stijlvol. De kleding moet op elkaar zijn afgestemd en ervoor zorgen dat het hele plaatje klopt. Ik zag eens een clip waarin een blazerssectie werd gefilmd en de zangeres een prachtige crèmekleurige jurk aan had en een kerel uit de blazerssectie een rode broek. Het hele beeld was verpest. Zelf zou ik hem naar huis gestuurd hebben om een andere broek aan te trekken.” ”Voor vrouwen is het ook belangrijk dat ze goede make-up hebben. Sommige zangeressen kunnen dat goed zelf, maar het kan ook noodzakelijk zijn om een visagiste op de set te hebben. Mannen volstaan vaak met wat ze noemen ‘anti shine’. Een poederlaag die de glinstering van de huid en het zweet weghaalt.”

#7. Belichting

Zijn alle voorbereidingen gedaan, dan kan het filmen beginnen. Maar op de set zijn meteen een aantal dingen belangrijk. ”Belichting is een van de essentiële elementen van filmen. Licht is sfeerbepalend. Door een goede belichting kun je de set onder controle houden. Met natuurlijk licht kun je dat niet, waardoor je ook niet met het licht kunt spelen. Daarnaast zal de camera door een betere belichting in een hogere kwaliteit opnames maken zonder beeldruis en met veel detail. Elke filmset wordt enorm belicht. Voor het oog lijkt het overbelicht, maar de camera kun je instellen. De camera gaat altijd van licht naar donker, zonder kwaliteitsverlies, maar niet andersom.“ Voor de belichting is het volgens Zeno mogelijk om eenvoudige bouwlampen op een statief te gebruiken: ”Maar gooi daar altijd een filter voor. De meeste lampen en bouwlampen geven een hard licht. Dat is lelijk en flatteert niet. Vrouwen zullen hier niet blij mee zijn, want je ziet elke porie en pukkel. Je moet het licht dus diffuus maken. Dat kan door speciale diffuus-filters, maar je kunt ook een dun laken gebruiken dat je strak getrokken voor de lamp plaatst. Het filter verspreidt het licht als het ware en dat geeft een zacht effect.” ”Voor een close-up glamourlook bouw je een tent van lakens. Daarnaast heb je blauwe filters voor een beetje hardere maanlichtachtige kleuren en oranje filters voor warme zonnige kleuren. De basisopstelling is twee lampen die links en rechts van de set staan. Schijn nooit direct op het gezicht, maar altijd schuin. De twee lampen tegenover elkaar heffen slagschaduwen in het gezicht op. Daarnaast heb je een (minder sterke) invullamp nodig of een tegenlichtlamp voor de achtergrond.”

#8. Vloeiend camerawerk

De set is klaar. Iedereen aangekleed en de opnames kunnen beginnen. Maar hoe maak je mooie opnames en wat moet je vooral niet doen? ”Houd je camera stil”, zegt Zeno nadrukkelijk. ”Gebruik een schouderstatief bij een digitale fotocamera of liever nog een steadycam, maar dat is een specialistische techniek. Voor smartphones heb je tegenwoordig ook handgrepen en voorzetlenzen.” ”Een stabiele lichaamshouding is belangrijk. Zet onderarmen stevig tegen je buik, zodat de camera goed en stabiel voor je ogen staat. Beweeg niet je armen maar je bovenlijf en benen. Daarmee krijg je strakkere shots. Dus nooit met één hand filmen. Elk trilling en beweging van je lijf of hand wordt direct vertaald en het resultaat is een zenuwachtige opname.” ”Een statief gebruiken om bewegingsloze shots te maken moet je daarentegen ook niet doen. Daar wordt de clip te statisch door. Film dus altijd met een subtiele beweging, eventueel door – als het budget dat toelaat – met dolly’s (camera op rails) of sliders te werken. Voordat je gaat filmen moet je natuurlijk precies weten wat je filmt en wat er in de scène gebeurt. Plan dus hoe je met de camera gaat bewegen. Oefen dat desnoods zonder te filmen.”

#9. Compositie

Voor elk shot geldt dat je een duidelijke en mooie compositie van het beeld kiest. Geen gezichten in het midden van de lens, maar kies bewust hoe je de persoon of het object in beeld wilt hebben. ”Kijk naar de lijnen in het beeld en pas daar je compositie op aan”, legt de clipregisseur verder uit. ”Houd de horizon recht, tenzij je dat bewust niet wilt. Breng rust in de compositie. Zorg dat er geen dingen in beeld zijn die er niet horen en kijk door de lens of alles klopt. Als je een goed gevoel over het beeld hebt en het oogt rustig, dan heb je wellicht een goede compositie. Ik krijg wel eens opnamemateriaal van derden met de opdracht of ik het kan nakijken en er een goede clip van kan maken, maar als er verkeerd is gefilmd, kun je er eenvoudigweg geen goede clip meer van maken. Dan moeten de opnames opnieuw worden gedaan.” Is de compositie bepaald, dan moet er worden gefocust. Als de camera beschikt over handmatige instellingen, kies daar dan voor. Er is niets zo irritant als een ‘zoekende’ autofocus. Smartphones hebben meestal een fix focus en soms een autofocus. Daar valt weinig aan te doen, maar een spiegelreflexcamera heeft wel een handmatige focus. Het nadeel is dat de zoeker van een spiegelreflexcamera niet altijd voldoende detail of resolutie heeft om goed te kunnen focussen. Een externe monitor kan dan uitkomst bieden, maar dan ben je al bijna professioneel bezig.

#10. Maak tussenshots

Zeno: ”Zorg dat je betrokken opnames maakt. Niet te ver af, want dan zie je geen emoties en details. Een wide-shot is alleen voor de plaatsbepaling en moet je dus af en toe gebruiken. Zoom nooit in, maar beweeg naar de persoon of het object toe. Inzoomen levert zeer lelijke shots op: het menselijk oog kan ook niet zoomen, dat gebruik ik altijd als uitgangspunt. Het haalt de natuurlijke ‘flow’ eruit en oogt goedkoop. Gebruik dus veel close-ups. Kies er daarnaast voor om vanuit verschillende hoeken te filmen. Zorg voor afwisseling van de shots en niet te vergeten: maak tussenshots. Close-up opnames van handen die spelen, instrumenten of van de muzikanten zelf. Deze tussenshots zijn later bij de montage van onschatbare waarde. Je kunt er fouten mee wegwerken en de edit sneller mee maken. Denk dus van tevoren na over welke tussenshots je gaat nemen.” Bij een videoclip hoort ook geluid en als je kiest om een clip te maken waar de band speelt en zingt, neem dan een goede gettoblaster mee, luidt het advies van Zeno. ”Laat ze niet playbacken zonder dat er geluid uit de mond of instrumenten komt. Dat zie je meteen en ziet er echt verschrikkelijk uit. De hele intentie en energie haal je eruit. Laat de band dus hardop meezingen en spelen. Dan zie je de spieren bewegen. Dan is het echt en zie je de emoties.”

#11. Regisseur

De belangrijkste figuur op de set is de regisseur. Hij of zij bepaalt alles. ”Als regisseur moet je sterk staan en zorgen dat mensen doen wat je zegt. Ook al zijn ze vrijwillig op de set. Het heeft te maken met je houding: hoe ga je met mensen om? De personen of acteurs in de film moeten jouw aanwijzingen volgen en ze moeten een actieve houding hebben. Daar kun je als regisseur bij helpen. Als je een clip regisseert, probeer je dan in te leven in de mensen voor de camera. Geef ze aanwijzingen waar ze iets aan hebben. Daarvoor heb je wel een beetje visie nodig en het vermogen om precies te weten welke uitstraling en ‘look’ je wilt zien om de sfeer van het verhaal te ondersteunen. Speel met emoties in de film en ken de handelingen die daarbij horen.”

#12. Laat je inspireren

”Filmen is alles onder controle hebben. Niks gaat zomaar. Alles is gepland en als je voor verrassingen komt te staan, dan heb je daar niet goed over nagedacht. En kijk voor je gaat filmen eens goed naar het werk van anderen. Kopieer desnoods shots. Herken bepaalde stijlen van filmen. Leer ervan en laat je inspireren. Creëer je eigen visie. Het maken van een mooie videoclip is als schilderen met een pallet van beeld, geluid, kleuren en sferen”, besluit Zeno Groenewegen.

Simpele videoclips van bekende artiesten

https://youtu.be/3MItv-PTKaE

Zie ook

» Videoclip opnemen – Het geheim van een goed script
» Videoclip monteren? Volg dit stappenplan!
» DIY: een videoclip maken met een iPhone
» Wat kost een videoclip maken?
» Meer fans? Volg dit online marketing-plan in 5 stappen
» Concertfotografie – Een mini-cursus concertfoto’s maken
» Band-fotografie – Tips voor een indrukwekkende fotoshoot
» Je fanbase opbouwen als muzikant
» Stimuleer je muziekcarrière met 5 gewoontes
» Liedjes verkopen! – Over labels, publishers en credits
» Wat is Buma/Stemra en waarom lid worden?
» 10 stappen voor het vinden van de juiste artiestennaam

» LED-verlichting
» Lichtstatieven
» Camera-adapters voor microfoonstatieven
» Microfoonstatieven
» Videosoftware

Wat kost een videoclip maken?Wat kost een videoclip maken? DIY: een videoclip maken met een iPhone!DIY: een videoclip maken met een iPhone Videoclip opnemen - Het geheim van een goed scriptVideoclip opnemen – Het geheim van een goed script Videoclip monteren? Volg dit stappenplan!Videoclip monteren? Volg dit stappenplan! Hoe bereid je als solo-artiest een photoshoot voor?Hoe bereid je als solo-artiest een photoshoot voor? Band-fotografie - Tips voor een succesvolle fotoshootBand-fotografie – Tips voor een succesvolle fotoshoot
Geen reactie

Nog geen reactie...

Laat een reactie achter