Welke maat ukelele moet ik kopen?
Gepubliceerd op dinsdag 11 december 2018
De ukelele is de laatste jaren enorm in populariteit gegroeid. Het kleine snaarinstrument is namelijk makkelijk om te bespelen, goedkoper dan een gitaar en is een stuk gemakkelijker om mee te nemen. Dat betekent echter niet dat de ukelele geen volwaardig instrument is. Maar stel nu dat je je eerste ukelele wilt kopen of een professionelere ukelele aan wilt schaffen, welke maat ukelele past dan het beste bij jou: sopranino, sopraan, concert (alt), tenor, bariton, bas of guitalele? In dit blog neem ik alle formaten ukeleles door, zodat je veel eenvoudiger een keuze kunt maken in het grote aanbod ukeleles.
Welke soorten ukeleles zijn er?
Er zijn enorm veel verschillende soorten ukeleles. De belangrijkste onderverdeling heeft echter te maken met het formaat ukelele. We maken onderscheid tussen de sopranino, sopraan, concert, tenor, bariton en bas. In dit blog zullen we ze één voor behandelen. Daarnaast komen de bekende guitarlele en de bijzondere banjolele aan bod. Wil je nog meer informatie over wat voor ukelele je moet kopen, raadpleeg dan vooral eens de Keuzehulp Ukeleles!
Sopranino ukelele
De sopranino-ukelele, ook wel de piccolo genaamd, is de kleinste versie uit de ukelele-familie. Het snaarinstrument heeft een lengte van ongeveer 41 centimeter en wordt voornamelijk gestemd in D G B E. Komt dit bekend voor? Dit zijn namelijk de hoogste vier snaren van een gitaar! Dit betekent dat je de akkoorden van gitaar kunt volgen alleen dan zonder de laagste twee snaren die de gitaar heeft maar de sopranino ukelele mist. De sopranino heeft een redelijk smalle toets en is dus geschikt voor kleine kinderen of volwassenen met kleine handen. Let er ook op dat de stemming anders is dan bij de meest voorkomende ukeleles, dus als je liedjes van internet wil leren, staan de akkoorden vaak aangegeven op basis van een G C E A tuning. Eventueel kun je de sopranino ook in G C E A stemmen, maar dan moet je wel een een snarenset voor sopraan/concert-ukelele erop zetten.
Sopraan ukelele
Samen met de concert ukelele is de sopraan-ukelele de meest voorkomende versie van het kleine snaarinstrument. Deze uke is ongeveer 53 centimeter lang en heeft iets meer ruimte op de toets dan de sopranino. Toch is het nu niet zo dat elke persoon hier gemakkelijk op kan spelen. De toets is, ondanks dat die groter is dan bij een sopranino, nog steeds redelijk klein en daarom ook in de eerste plaats beter geschikt voor kinderen en volwassenen met redelijk kleine handen. De meeste mannen zullen waarschijnlijk meer moeite hebben met het instrument. De tuning van de ukelele is G C E A; als je nummers van internet wil leren zul je deze stemming 99 van de 100 keer tegenkomen! Sommige mensen stemmen hem een hele toon hoger (A D F/# B).
Concert ukelele
De concert-ukelele – ook wel alt-ukelele genoemd – is de populairste maat onder de ukeleles. Hij is namelijk met zijn afmetingen nog steeds makkelijk mee te nemen en heeft voor de meeste volwassenen genoeg ruimte op de toets. Met een lengte van ongeveer 58 centimeter beschikt de ukelele in de meeste gevallen ook over meer frets en dus een hoger bereik. De concert-ukelele is hetzelfde gestemd als de sopraan: G C E A. Het verschil is echter dat de concert ukelele in tegenstelling tot de sopraan, naast meer ruimte op de toets, ook een wat vollere klank heeft. Dit komt doordat de body, ofwel klankkast een slagje groter is. Een alternatieve concert-stemming – voor een iets andere sound – is de stemming van de tenor-ukelele: dit is eveneens G C E A, maar dan met een lage G in plaats van een hoge G. De akkoorden blijven gewoon hetzelfde, maar je moet dan wel een speciale speciale tenor-snarenset met ‘low G’ op de ukelele zetten. De sopraan, concert en de tenor zijn overigens de makkelijkst te leren ukeleles omdat hun tuning bijna als enige wordt gebruikt op het internet om liedjes te leren.
Tenor ukelele
Zijn je vingers alsnog te groot voor een concert of wil je simpelweg gewoon wat meer ruimte op de toets? Dan is er altijd nog de tenor-ukelele. Deze uke is 66 centimeter lang en neemt dus al iets meer ruimte in als je hem meeneemt ‘on the road’. Door zijn nog grotere klankkast is het geluid ook weer iets voller. De tenor-ukelele wordt net als de sopraan en concert het vaakst gestemd met G C E A. Het verschil is dat de G gewoonlijk een octaaf lager gestemd is, zodat je akkoorden een andere kleur zullen krijgen. De akkoordgrepen blijven echter gewoon hetzelfde! Let erop dat er in zo’n geval een speciale tenor-snarenset met ‘low G’ op de ukelele zit. Wil je gewoon de hoge G van de sopraan/concert-uke hebben, dan zul je een sopraan/concert-snarenset moeten kopen of een tenor-set met hoge G. Een van de bekendste ukelele-artiesten speelt trouwens op een tenor ukelele. Zijn naam is Israel Kaʻanoʻi Kamakawiwoʻole, beter bekend van zijn cover van het nummer Somewhere over the Rainbow.
Bariton ukelele
De bariton-ukelele is de grootste maat in de familie. Hij is namelijk in de meeste gevallen 74 cm groot, wat betekent dat hij qua afmetingen een beetje schommelt tussen een ukelele en reisgitaar. Hij heeft in ieder geval genoeg ruimte voor elke maat vinger en produceert door zijn formaat ook een voller geluid dan zijn voorgangers. Een groot verschil is echter de tuning. Die is namelijk, net als bij de sopranino, D G B E. Ook hiervoor geldt dat dat handig is voor gitaristen!
Guitalele
Het kan natuurlijk altijd nog makkelijker. De guitalele is namelijk een soort te heet gewassen gitaar en daarom de meest compacte reisgitaar die er is. Doordat de tuning van de guitarlele E A D G B E is (de gitaarstemming), is de overstap van gitaar naar ukelele zeer klein. De meeste gitaar-ukeleles hebben ook een bredere topkam van ongeveer 47 millimeter, wat vergelijkbaar is met een 7/8 klassieke gitaar. Zie ook ons artikel Guitalele leren spelen & stemmen – Dat doe je hier!
Bas ukelele
Je kunt ook de compleet andere kant op gaan en kiezen voor een bas-ukelele. Zijn naam verraadt al een beetje wat voor instrument het is. De stemming van de bas-uke is hetzelfde als van de snaren op een basgitaar (en de laagste vier snaren op een gitaar), namelijk: E A D G. Deze modellen zijn vaak elektrisch-akoestisch, maar dit hoeft niet altijd zo te zijn. Dit uke-formaat is iets groter dan de bariton-versie maar heeft een kortere hals. De bas-ukelele is onder andere ideaal als reisinstrument voor bassisten.
Banjolele
Tot slot is er nog een model dat bijna niet voorkomt, maar daarom niet minder belangrijk is. De banjolele is als het ware de reisgitaar voor banjospelers. Deze ukelele-banjo bootst de klank van de banjo na maar met vier snaren in de standaard ukelele-tuning: G C E A. Natuurlijk is de banjo-ukelele daarom ook geschikt voor ukelele-spelers die eens een ander geluid willen.
Er zijn dus genoeg ukeleles om uit te kiezen, maar waarschijnlijk kan je na dit blog veel gemakkelijker een keuze maken in het zeer grote aanbod op de website. Probeer je liever de verschillende formaten nog even uit? Kom dan gerust langs in een van onze winkels!
Zie ook
» Ukeleles & accessoires
» Reisgitaren
» Mandolines
» Banjo’s
» 4 verschillen tussen de ukelele en de gitaar
» 5 fascinerende feitjes over de ukelele
» Wat is de beste ukelele voor mij?
» Ukelele leren spelen in 3 stappen
» Hoe moet ik een ukelele stemmen?
» Ukelele vasthouden – Wat is de beste houding?
» Guitalele leren spelen & stemmen – Dat doe je hier!
» Ukelele voor gitaristen: de 4 belangrijkste ukelele-akkoorden
» Verschillen tussen de ukelele, mandoline en banjo
» Banjo: geschiedenis, soorten en speelstijlen
Nog geen reactie...