Modelling met audio-plugins: net zo goed als hardware?
Gepubliceerd op dinsdag 26 mei 2020
Compressors, equalizers, reverb-effecten, delays… Voor de meeste hobbyisten, maar ook voor de serieuze homestudio-eigenaar, is het bemachtigen van échte hardware-units een kostbare aangelegenheid. De grote vraag is of virtuele audio-plugins die deze hardware emuleren (nabootsen), een geschikt alternatief zijn als je een professioneel klinkende muziekproductie wilt maken in je DAW. Hoe goed zijn de plugins van tegenwoordig in hardware-modelling en hoe werkt dit eigenlijk?
Hoe werkt hardware-modelling?
Eerst een beetje een technisch verhaal. Voor een ontwerper van audio-plugins zijn er ruwweg twee manieren om de geluidstechnische prestaties en eigenschappen van een analoge (of digitale) harwaremodule te emuleren. De eerste is het uitsturen van zowel statische (lineaire) als veranderende (niet-lineaire) signalen door het apparaat, waarbij de input-naar-output-karakteristieken worden gemeten van alle voorpaneelregelaars en -instellingen. Vervolgens wordt er DSP-code (Digital Signal Processor) ontwikkeld die deze veranderingen nabootst. De andere methode die ontwerpers hanteren, is het zeer precies bestuderen van het analoge circuit van de hardware – dus op onderdeelniveau – om vervolgens deze verschillende componentblokken te modelleren door middel van wiskundige functies. Meestal wordt een combinatie van de twee technieken gebruikt, inclusief aanvullende kritische luistersessies, om een zo accuraat mogelijk resultaat te krijgen.
Kan veroudering van hardware worden geëmuleerd?
Analoge apparatuur bestaat uit verschillende componenten, zoals transistors, weerstanden en condensators. Al deze componenten verouderen. Dit zijn eigenschappen die moeilijk te modelleren zijn, hoewel er functies kunnen worden toegevoegd om het effect na te bootsen. Denk bijvoorbeeld aan ‘wow and flutter’ bij een tape-deck-simulatie. Volgens engineers vormt juist dit effect (lineair versus niet-lineair) een enorme uitdaging waar we het eind nog niet van in zicht hebben. Het is dan ook interessant te zien waar dit toe leidt in de toekomst. Het is juist dit niet-lineaire karakter waar gebruikers van vintage apparatuur zo van gecharmeerd zijn. Denk maar aan buizenversterkers. Deze bestaan uit niet-lineaire componenten met allerlei oneffenheden (saturatie/vervorming), maar het zijn juist deze onvoorspelbare karakteristieken die de engineer/musicus zo aanspreken. Het is dus niet zo dat het onmogelijk is – met name bij gitaarsimulatiesoftware wordt dit al heel natuurgetrouw nagebootst – maar voor compressors en equalizers is het lastiger te integreren.
Snellere computers
Aangezien de processorkracht van (consumenten)computers aanzienlijk is toegenomen de laatste jaren, is het voor plug-in-makers aantrekkelijker geworden om (zware) high-end audio-plugins te ontwikkelen. Bovendien werkt het laagdrempeliger, waardoor de kosten van het modelleren gedrukt kunnen worden. Er is een hoop gebeurd sinds het merk Waves zo’n 25 jaar geleden de eerste EQ-plugin ontwierp. Inmiddels kun je beschikken over allerlei tape-emulators, vintage compressors en equalizers, tape echo’s et cetera, voor vaak een fractie van de aanschafprijs van het origineel. Aanbieders zijn er volop. Zo maar een greep: Antelope Audio, Universal Audio, Softube, IK Multimedia, Native Instruments, Overloud en Line 6.
Het échte gevoel of de plugin?
De eerder besproken onvoorspelbare fluctuaties die optreden naarmate de apparatuur ouder wordt, en het ‘hands-on’ gevoel dat je ervaart bij de echte hardware is lastig te vangen in een plugin. Het heeft iets magisch. Daar staat tegenover dat een audio-plugin zeer praktisch is. Bovendien kun je gemakkelijk meerdere instanties in je DAW laden. Bij een hardware unit wordt dit een zeer prijzige bedoening. Als je bijvoorbeeld een LA-2A compressor voor diverse geluidsbronnen afzonderlijk wilt inzetten, moet je er simpelweg meerdere kopen. Beide hebben dus hun voor- en nadelen, zoals altijd. Het verschil tussen gemak enerzijds en authenticiteit aan de andere kant wordt echter kleiner met het jaar. Van ‘opoffering’ van geluidskwaliteit is nauwelijks nog sprake bij het gebruik van plugins. Dat steeds meer serieuze engineers volledig ‘in the box’ werken, geeft aan dat als je een professioneel klinkend eindproduct wilt, het gebruik van enkel audio-plugins absoluut mogelijk is. Uiteraard kan de kwaliteit van plugins onderling sterk verschillen. Doe dus altijd even onderzoek voor je een aanschaf doet!
Welke audio-plugins kun jij aanbevelen? Laat een reactie achter!
Zie ook
» Audio-plugins
» Instrument-plugins
» DAW’s
» Studio-apparatuur
» Alle studio-producten
» De standaard plugins in je DAW: genoeg voor een professionele productie?
» 500 series Lunchbox: ideale analoge studio-apparatuur
» Compressors, wat zijn het en hoe gebruik je ze?
» DAW-plugins – wat zijn het en wat kun je ermee?
» Digitaal mixen combineren met hardware-effecten – Dat werkt zo
Ben is sinds medio 2015 werkzaam bij Bax Music als copywriter. Zijn specialisme is snaarinstrumenten. Ben speelt al 33 jaar gitaar en heeft zijn eigen homestudio. Ook kun je hem regelmatig achter een piano of drumstel vinden, of met een bas in zijn handen. Zijn jarenlange ervaring verwerkt hij maar al te graag in zijn productteksten en nieuwsitems. Naast het schrijven van zijn eigen muziek luistert hij ook graag naar muziek van anderen, met name progressive rock en fusion.
Nog geen reactie...