Drumnotatie 101: tips & tricks voor beginners

Om gelijk een misverstand uit de wereld te helpen – om een goede en succesvolle muzikant te worden hoef je geen noot te kunnen lezen. Toch is het kunnen lezen van notenschrift een ontzettend handig hulpmiddel – niet alleen om nieuwe dingen te leren, maar ook om oude dingen te onthouden. In dit blog geven we een aantal tips & tricks voor drummers die al wel kunnen lezen, maar moeite hebben om drumnotatie te ontcijferen en te vertalen naar het drumstel.

Ritmische notatie

Voor drummers is het essentieel om te weten – en vooral om aan te voelen – wat een maat is, en hoeveel tellen er in een maat zitten. De meeste populaire muziek staat in een zogenaamde vierkwartsmaat. Dat wil zeggen – er zitten vier tellen in één maat, de kwartnoot duurt 1 tel. Aan de hand van onderstaand schema kun je zien wat de verschillende notenwaarden zijn en hoe deze er uit zien.

Drumnotatie

Drummers hebben enkel te maken met ritmische notatie. Een drumstel bestaat uit een hoop onderdelen en klankmogelijkheden en al deze onderdelen hebben hun eigen symbool. Hoe de symbolen gebruikt worden, en hoe de ritmische notatie precies werkt, wordt in alle drummethodes uitgelegd. Daar gaan we in dit blog niet verder op in. In het volgende plaatje kun je de meest gebruikte symbolen zien.

Verschillende manieren

Drumnotatie heeft enkele richtlijnen, maar er zijn geen duidelijke, vaste regels. Drumboek A schrijft misschien op een andere manier dan Drumboek B. Dit kan het lastig maken snel partijen te ontcijferen. Als je drumpartijen gaat lezen – of zelf gaat maken – hebben we een aantal tips & tricks die handig kunnen zijn. Deze tref je onderaan dit blog.

Vormschema

Een vormschema is precies wat het zegt: een schema waarmee je de vorm van een nummer in een oogopslag kunt zien. Veruit de meeste muziek wordt ingedeeld in logische vormen, bestaande uit blokken van 2, 4, 8, 12, 16 of 32 maten. Je kunt met behulp van vormschema’s een hele gig bij elkaar bluffen, bij wijze van spreken.

Een vormschema maken

Tel alle verschillende blokken uit. Het couplet noem je A, het refrein B en een bridge kun je C noemen. Vervolgens schrijf je per blok uit wat de drummer precies speelt. Let op de knelpunten – zitten er belangrijke accenten of breaks op bepaalde plekken? Schrijf die dan uit! Dit doe je voor ieder blok totdat het er ongeveer uit ziet zoals in de onderstaande afbeelding.

Zoals je kunt zien is het visueel duidelijk wat er gespeeld moet worden, en zou je als drummer in principe het nummer moeten kunnen spelen – zonder dat je het ooit gehoord hebt.

Tips & Tricks

#1 Houd de tel bij elkaar waar mogelijk. Zo zie je in een oogopslag direct waar de tel zit.

#2 Noten die recht onder elkaar staan worden tegelijkertijd gespeeld.

#3 Over het algemeen geldt: Stok van de noot omhoog? Speel met je handen! Stok van de noot omlaag? Speel met je voeten! De snaredrum wordt soms met de stok omlaag geschreven.

#4 Kruisjes zijn altijd bekkens, tenzij specifiek anders vermeld wordt.

#5 Gebruik je alleen kick, snare en hihat? Gebruik dan een notenbalk met drie lijnen in plaats van vijf, of gebruik helemaal geen notenbalk. Vergeet niet de maatsoort en maatstrepen wél te noteren!

#6 Zoek naar de variatie en speel de doorlopende partij (vaak de hihat) op automatisme.

#7 Maak een vormschema. Geef daarin aan wat het basisritme is, waar de variaties, accenten en breaks zitten.

#8 Vereenvoudig de manier van schrijven. Een jazz ride patroon kun je met triolen en achtste rusten schrijven, maar je kunt ook boven de partij ‘swing’ zetten – dan is het ook duidelijk.

#9 Muzieknotatie programma’s hebben soms een eigen wil, maar voor het overzicht is het duidelijk om altijd vier maten per regel te gebruiken.

#10 Maak korte, duidelijke aantekeningen en vergeet essentiële informatie zoals tempo-aanduidingen niet.

Kun jij raden van welk nummer + artiest de drumpartij hierboven (gedeeltelijk) uitgeschreven is? Laat het ons in een reactie weten!

Zie ook

» Drumpartijen bedenken: hoe kun je dat zelf doen?
» 5 legendarische drumpartijen
» Muziektheorie & Noten leren lezen: je vindt het hier!
» Cajon-ritmes leren spelen – De basis
» Drummen in bijzondere maatsoorten – Voorbeelden & oefeningen

Drumpartijen bedenken: hoe kun je dat zelf doen? 5 fascinerende feitjes over het drumstel 5 legendarische drumpartijen Wat zijn de vier belangrijkste drumritmes? Drummen en onafhankelijkheid – 10 oefeningen Drum fills voor de beginner