Interview Adele: 2011, het jaar van Adele

Werden van haar debuutalbum 19 wereldwijd al meer dan 2 miljoen exemplaren verkocht, het succes van opvolger 21 lijkt onbeperkt en nog lang niet afgelopen. De teller staat inmiddels op meer dan 10 miljoen verkochte cd’s, waarmee de 23-jarige Adele zich met gemak tussen de groten der aarde heeft gevestigd. Bax-shop.nl sprak Adele in The Dylan, Amsterdam, over wat haar tot liedjes schrijven brengt, wat het succes met haar gedaan heeft, en hoe het was om met producer Rick Rubin de studio in te gaan.

In ons land werd Adele’s debuutalbum 19 met meer dan 200 duizend verkochte exemplaren vier keer platina, en was het in 2009 het best verkochte album in Nederland. Ze won er twee Grammy’s mee. Het kan niet anders dan dat 21 nog heel wat meer Grammy’s wegsleept binnenkort. Amerika ligt aan haar voeten, en de single Rolling in the Deep werd nummer 1 in twaalf landen, waaronder in Nederland. 21 stond in de Album Top-100 van 8 oktober 2011 maar liefst 37 weken op nummer 1. In een paar jaar tijd is de wereld van Adele Laurie Blue Atkins, zoals haar complete naam luidt, totaal veranderd.

Je eerste album, 19, was een enorm succes. Het ene succes volgde snel het andere op. Hoe ging je daarmee om?

“Toen 19 uitkwam had ik net een relatie met een jongen, inmiddels mijn ex-vriend. Ik ging zo in die relatie op, dat alles rond mijn debuutalbum eigenlijk langs me heen ging. Als ik niet in zo’n liefdesroes geleefd had in die tijd, denk ik niet dat ik de situatie onder controle zou hebben gehad. Ik zou mij rot geschrokken zijn volgens mij. Het was behoorlijk overweldigend. Er waren namelijk totaal geen verwachtingen, niet van mijn kant, niet van mijn platenmaatschappij, van niemand die eraan meegewerkt had. Er was totaal geen hype toen ik voor het eerst tekende. Zelfs andere maatschappijen hadden toen nog niet zoiets van, verdomme, we hadden haar moeten tekenen.”

Nu ben je een paar jaar ouder. Succes is in principe altijd prachtig, maar is er ook een schaduwkant aan. Kun je nog steeds de dingen doen die je wilt doen?

“O ja, ik word gelukkig nooit lastig gevallen door paparazzi. Zolang ik niet compleet opgemaakt ben, herkent ook niemand mij. Natuurlijk, ik weet dat ik door het succes vaker in de spotlights sta, ik ben niet gek, dat hoort ook bij het werk. Maar zolang journalisten niet gaan speuren naar mijn ex-vriendjes of het mijn familie lastig maken, vind ik het prima. Ik denk ook niet dat ik interessant genoeg ben voor de roddelpers. In ben in alles wat ik doe en zeg zo eerlijk, ook in mijn teksten en interviews. Er gaan geen verhalen rond die niemand weet van mij. Ik ben waarschijnlijk ook de eerste die het toe zou geven als ik iets schandaligs gedaan zou hebben.”

Jongens en relaties maken altijd deel uit van je teksten, vooral als inspiratiebron. Op 21 staat het nummer Someone Like You, een prachtige en vooral gevoelige ballad. Als je dat soort nummers schrijft, heeft het schrijven dan iets therapeutisch voor je?

“Absoluut, het is mijn gratis therapie! Al vanaf jonge leeftijd ben ik erg slecht in confrontaties en verontschuldigen. Ik kan mezelf in dat soort situaties niet goed uitdrukken. Bijvoorbeeld als ik als kind geen speelgoed met een ander kind wilde delen en mijn moeder daar iets van zei, maakte ik als excuus een tekening voor haar. En dat patroon zit nog steeds diep in mij. Ook al zou niemand zich interesseren voor mijn muziek, dan is dat tot op heden de manier waarop ik me over dingen heen zou zetten of me zou verontschuldigen. Ik schrijf mijn verklaringen of excuses altijd in mijn songteksten. Op die manier kan ik me namelijk wel goed uitdrukken.”

Je zegt dat je eigenlijk alleen maar nummers schrijft als je echt iets te vertellen hebt. Hoe is 21tot stand gekomen? Welke nummers kwamen eerst? Kun je iets vertellen over het schrijfproces?

“Het eerste nummer schreef ik in april 2009. Ik was toen nog helemaal niet van plan een nieuw album te maken. Het was meer om de oude gewoonte van het schrijven weer op te pakken en het sprankelende gevoel weer terug te krijgen. Dat nummer was Take It All. Daarna heb ik ongeveer negen maanden geen enkel nummer geschreven. Ik kreeg de teksten gewoon niet op papier zoals ik het voor ogen had, ik was eigenlijk aan het wachten tot het ging gebeuren. “Rolling in the Deep was vervolgens het tweede nummer, de eerste van een aantal opeenvolgende songs. Take It All was geschreven toen mijn vorige relatie uiteen begon te vallen en Rolling in the Deep was een soort ‘morning after’, nadat we die vorige nacht besloten definitief uit elkaar te gaan. Ik was zowel woedend als gebroken. Maar om bij de vraag te blijven, er is geen terugkerend patroon of eenduidige manier om nummers te schrijven. Als ik iets probeer te plannen, lukt het bijna nooit. Geef je mij de eerste twee weken van november om iets te schrijven, nou ik kan je verzekeren, daar komt echt niets van terecht (lacht uitbundig). Maar als ik eenmaal bezig ben met het schrijven van een nummer, ga ik daar ook volledig in op. Ik stop niet eerder dan wanneer het uit m’n systeem is.”

Veel andere artiesten die ik gesproken heb hoor ik hetzelfde zeggen, het lijkt wel iets ongrijpbaars. Alsof het je van hogerhand gegeven wordt.

“Als je het verwacht, gebeurt er niets. Hetzelfde is het met de liefde, mijn favoriete onderwerp. Als je het zoekt, zul je het nooit vinden. Het zijn ook vaak van die onverwachte momenten dat er iets unieks gebeurt.”

Naast het feit dat het je leeftijd was toen je het album maakte, is 21 ook het winnende getal met het kaartspel blackjack. Dat heeft alles met geluk te maken. Voel je jezelf gelukkig?

“Zeker, misschien zelfs wel verpest. Ik bedoel, voor veel mensen komen dromen helemaal niet uit. Ik heb hier ook niet echt van gedroomd – vond het een zeer onrealistische droom. Iedereen die ik ken heeft wel een droom, en geen van hun dromen is al uitgekomen, dus wie ben ik om te denken dat mijn droom wel uit zou komen? Ik voel me heel gelukkig dat ik van nature kan doen wat ik wil doen.”

Je wordt vaak vergeleken met Duffy. Als je naar jullie laatste albums luistert, dan hoor ik in jouw album veel meer emotie en gevoel terug in de muziek.

“Het gaat bij mij altijd om het onderwerp waarover ik schrijf, dat blijft de basis. Maar ik heb nog geen idee wie ik ben, hoe ik uiteindelijk wil klinken. Maar elk album is voor eeuwig. Ook al verkoopt het niet, het is altijd wel ergens beschikbaar. Ik wil daarom ook nooit een vooropgezet specifiek soulalbum of popalbum uitbrengen, dat zou voor mij nep zijn en voelen als een gepolijste fabrieksproductie. Het uitgangspunt zal voor mij altijd het liedje blijven, niet het gedoe eromheen.”

Je hebt inspiratie opgedaan in de VS en daar veel countrymuziek gehoord.

“Toen ik aan het touren was in Amerika, zo’n zeven maanden, heeft mijn buschauffeur mij veel, te gekke country laten horen. En dan bedoel ik niet die moderne cross-over zoals die van Shania Twain, Taylor Swift en LeAnn Rimes; meer de echte pure country zoals Johnny Cash, het eerste album van Dolly Parton, Garth Brookes, June Carter… Veel van deze muziek was compleet nieuw voor mij. Hij zag dat ik mij voelde als een kleuter in een snoepwinkel, en voerde me de meest heerlijke romantische muziek, compilaties en mixtapes. Ik kreeg meteen een band met deze muziek. Het is niet meer dan logisch dat deze invloeden in de vorm van teksten en melodielijnen terugkomen op mijn nieuwe album.”

Het merendeel van de songs op 21is geproduceerd door Rick Rubin. Hoe heb je hem ontmoet?

“Hij kwam naar Saturday Night Live toen ik daar optrad, en vijf maanden later zag ik hem weer bij de uitreiking van de Grammy’s, waar hij aanwezig was omdat hij de laatste plaat van Neil Diamond had geproduceerd. Er was meteen zoiets als ‘tegenstellingen die elkaar aantrekken’. Natuurlijk heb ik hem niet gevraagd om mijn album te produceren. Iemand als Rick Rubin vraagt jou, niet andersom! Ik voelde mij uiteraard zeer vereerd. Alsof ik in de ‘cirkel’ mocht komen, het voelde als een soort geheime ledenclub. Ik kreeg de kans om een album op te nemen dat organisch en authentiek zou klinken. Alles wat we deden was op de nummers en de muziek gericht. Zo vroeg in mijn carrière deze kans, geweldig! Het kon ook overal zijn en in elk jaar; in de jaren vijftig of zelfs in de jaren dertig. Totaal geïsoleerd waren we daar in Malibu en we konden het complete album onversterkt spelen, heerlijk! Rick zal zoiets gedacht hebben van ‘een Britse meid die haar eerste album heeft gemaakt en die spontaan met de flow meegaat’. Hij was klaarblijkelijk erg gecharmeerd van mij. Anderen om mij heen waren vooraf erg sceptisch over de samenwerking met Rick. Sommige artiesten met wie hij werkte, zagen hem nauwelijks in de studio. Maar uiteindelijk was hij er twaalf uur per dag en hij had zijn focus goed op mijn album gericht. Hij had net het album van Linkin Park geproduceerd en was naast mijn album nu ook bezig met albums voor Kid Rock en Josh Groban. Er zit zo veel variatie in de muziekstijlen die hij produceert, echt te gek! Maar ook de nummers die Paul Epworth (Bloc Party, Florence And The Machine) voor 21 heeft geproduceerd zijn prachtig, laten we hem niet vergeten. Hij is zo spontaan en voelt me goed aan.”

Is het een voordeel dat je albums tijdloos klinken?

“Vind je dat? Dank je! Ik wil een echte artiest zijn, geen zangeres die een paar nummers zingt en dan weer geruisloos van het podium verdwijnt. Ik wil zeker tien albums maken en over vijftig jaar nog steeds herinnerd worden. Ik wil heel veel muziek maken. Ik hoop mijn beste album rond m’n dertigste te maken. Ik ben echt nog lang niet waar ik wezen wil. Tapestry van Carole King is ook een van mijn favoriete albums en gebruik ik het als voorbeeld. Ik ken het sinds m’n vijftiende en elke keer als ik ernaar luister hoor ik weer nieuwe dingen. Het is wat het is, puur en zonder modefratsen, daar hou ik van!

Een heel andere vraag tenslotte. Ben je bang dat als je straks echt gelukkig bent in de liefde en wellicht kinderen krijgt, dat ten koste zal gaan van je muziekcarrière?

“Doodsbang ben ik daarvoor! Dat zit in mij. Ik weet en voel dat als ik gelukkig ben in de muziek, mijn liefdesleven waardeloos is, en dat als ik gelukkig ben in de liefde, mijn muziek niet meer uit de verf komt. Ik weet dat het puur persoonlijk en psychisch is! Gelukkig kennen zelfs de meest gelukkige relaties altijd ups en downs, dan richt ik me bij het schrijven maar op die downs!”