Hoe klink ik als…filmcomponist Hans Zimmer

Hans Zimmer is een van de populairste filmmuziek-componisten van dit moment. The Lion King, Gladiator, Pirates of the Caribbean – de lijst met films die dankzij hem onvergetelijke soundtracks hebben is eindeloos. Ondanks zijn grote klankwerelden is de compositiekern altijd heel minimalistisch. In dit blog laat ik je zien hoe je zijn stijl herkent en als producer of componist naar je eigen werk vertaalt.

Hans Zimmer

Hans Zimmer is eigenlijk de grootste muziektechnoloog in de filmmuziekindustrie. Hij was een van de eerste filmcomponisten die structureel computers met DAW-software en studiotechnologie inzette in de orkestrale soundtrack-mainstream, waar zijn vakgenoten nog traditiegetrouw de London Symphony Orchestra stonden te dirigeren. Zimmer kent twee stijlperiodes. Zijn vroege stijl, de jaren 90 met een staartje in deze eeuw, was heel erg melodieus. Titels als The Lion King, Crimson Tide en The Prince of Egypt stammen uit deze periode. Zijn huidige stijl is veel minimalistischer en op punten simpeler. Voor beide stijlen geldt echter wel dat ze vaak groots zijn geproduceerd.

Less is more

Filmmuziek wordt steeds minimalistischer en minder thematisch/melodisch. Er was een tijd dat ieder muziekthema voor een persoon of onderwerp stond. ‘Star Wars’ van John Williams is een bekend voorbeeld, evenals het werk van Wagner. Tegenwoordig is muziek meer dominant qua sfeer op de achtergrond dan qua thematiek op de voorgrond. Vergelijk ‘Superman’ van John Williams maar eens met ‘Man of Steel’ van Hans Zimmer; het muzikale verschil is dag en nacht. Wie Zimmer wil nadoen zal geen John Williams zijn. De muzikale uitstraling van Zimmers muziek ligt dichter bij popmuziek en Ambient (de ideale plek om te experimenteren met virtuele effecten) dan bij het traditionele symfonische repertoire.

Zimmer stijltip voor componisten #1: wees minimalistisch in je notencompositie en wees bescheiden in harmonieën, benader het als popmuziek.

Luid volume…

Zimmer wordt tegenwoordig veelal geassocieerd met actie- en superheldenfilms en de (virtuele) instrumenten die hij toepast spelen zo luid als dat de actie is. Wees dus als producer niet bang om enorme ensembles toe te passen. Normaal zitten er zo’n vier Franse hoorns in een orkest, Zimmer zou er zomaar (en schaamteloos) zestien kunnen gebruiken als een film erom vraagt. Orkestpercussie? Meestal zo’n twee tot vijf in een normaal orkest. Zimmer kan zomaar tien personen op alleen maar de toms zetten. Cello’s? Meestal een stuk of acht. Als Zimmer een diepe donkere klankkleur zoekt huurt hij er zomaar twintig in.

Zimmer-stijltip voor componisten #2: arrangeer groots!

…en toch ook zacht

Zimmer is er fan van om bepaalde instrumenten zacht te laten spelen om ze vervolgens relatief hard in de mix te zetten. Ze klinken dan veel warmer vergeleken met een fortissimo speelsterkte.

Zimmer-stijltip voor componisten #3: breng zachte speelsterktes luid in de mix.

Klankkleuren

Zimmer gebruikt voornamelijk strijkers, koperblazers, percussie, koor en synths. Helaas voor de houtblazers, maar ze ontberen de spiermassa voor zijn actiestijl. Onder synths vallen ook de vele soundscapes die hij gebruikt, zowel grote (a)tonale als ritmische clusters. Soms zitten er gitaren in, of – afhankelijk van de film – een exotisch instrument. De Franse hoorns worden vooral melodisch gebruikt of als tegenmelodie. De trombonefamilie dient, in de vorm van een staccato, vooral als larger-than-life accent. Niet zelden worden ze gecombineerd met percussie en lage strijkers (eveneens staccato).

Zimmer-stijltip voor componisten #4: gebruik testosteronvolle orkestklanken, meestal zonder houtblazers.

Ostinato

Een ostinato is een repeterend patroon, en bij Zimmer gebeurt dit veelal met strijkers. Het zorgt voor een spannende en dreigende puls, de hartslag van de film. Het vult goed op maar blijft in de kern zeer minimalistisch. Ostinato’s zijn tegenwoordig een kernelement in zijn arrangementen; voeg er eentje toe en je bent al op de helft.

Zimmer-stijltip #5: wees ritmisch, zowel met ostinato’s als percussiegrooves

Wat is jouw favoriete filmmuziek? Welke soundtrack herken jij uit duizenden? Vertel het ons hieronder!

Maarten | Bax Music

Maarten, sinds 2012 fulltime copywriter bij Bax Music, is journalist, muziektechnoloog en componist met credits in tv, film, games en theater. Hij geeft graag tekst en uitleg over alles wat muzikaal gebruikt kan worden.

Reclamemuziek maken: een vak apart Hoe klink ik als… filmcomponist John Williams Hoe spannende en enge muziek werkt in horrorfilms en thrillers Hoe schrijf je musical-muziek? Orkest-muziek maken voor een pop-song Beroemde producers: Alan Parsons – de ambachtelijke producer