Gitaar leren spelen: notenschrift, akkoorden of tabs?
Gepubliceerd op vrijdag 5 april 2019
Als online gitaarleraar krijgt Gastblogger Michel Penterman van Gitaarles.nl vaak de vraag: “Moet ik als beginnende gitarist notenschrift leren, gitaarakkoorden leren spelen of met gitaar-tablatuur leren meespelen?” In dit blog geeft Michel een opsomming van de voor- en nadelen en komt hij tot een simpele conclusie!
- Gitaar leren spelen met notenschrift
- Gitaar leren spelen met gitaartabs
- Gitaar leren spelen met akkoorden
- Conclusie
- Zie ook
Gitaar leren spelen met notenschrift
Het notenschrift is een veelomvattende notatie. Het geeft aan welke noten je wanneer moet spelen, met welke intentie (hard, zacht, gedempt) en hoe lang je ze moet laten klinken. Daarnaast staat er in het notenschrift vermeld hoe vaak je welke maten herhaalt en in welke sleutel het stuk staat (voor gitaar is dat trouwens bijna altijd in G). Vooral als je klassieke muziek gaat spelen, is het leren noten lezen een erg goed idee. Speel je ook andere stijlen dan klassieke muziek in groepsverband? Dan is het verstandig om niet aan de bladmuziek vast te blijven zitten en je partijen uit je hoofd te leren.
Voordelen van notenschrift
Mocht je eenmaal noten kunnen lezen en alle tekens uit het notenschrift begrijpen, dan kun je in je eentje vrij snel muziek van bladmuziek spelen. Ook kun je gemakkelijk met ensemblestukken spelen met muzikanten die ook hun muziek van bladmuziek lezen.
Nadelen van notenschrift
Nadeel is dat notenschrift moeilijk te leren is. Zo kent het maar vijf lijntjes, terwijl een gitaar zes snaren heeft. De lijntjes hebben dus niets te maken met je gitaarhals en voor de meeste noten op je gitaar tref je dus hulplijntjes aan: lijntjes boven of onder het notenschrift. Het duurt gemiddeld minimaal een half jaar tot een jaar voordat je de noten vanaf papier redelijk foutloos kunt meespelen op je gitaar. En dan speel je waarschijnlijk nog een simpel stuk. Uiteraard pikt de ene gitarist het sneller op dan de ander. Een valkuil tot slot, is dat je ‘vast’ gaat zitten aan de bladmuziek. Die nootjes zijn zó’n handige geheugensteun dat er de kans bestaat dat je straks wel goed speelt maar niets uit je hoofd kent. Je moet zelf bepalen of dat een probleem voor je is.
Gitaar leren spelen met gitaartabs
Bij gitaartablatuur – meestal gitaar-’tabs’ genoemd – zie je wél een (soort van) gitaarhals voor je en en hoef je alleen maar te kijken naar welke snaar je moet spelen en op welke positie. Hiervoor hoef je niet eens de naam van de noot te weten. Ook wordt vaak vermeld wat voor speciale techniek je moet gebruiken, bijvoorbeeld een ‘slide’ of een ‘hammer-on’. Bekijk eens het blog over gitaartabs voor meer informatie.
Voordelen van gitaartabs
Als beginnende gitarist kun je dankzij de heldere notatie probleemloos meespelen met gitaartablatuur. Er is veel muziek op die manier uitgeschreven en bij tools als Ultimate Guitar Tabs kun je in een handomdraai je favoriete nummer vinden en meespelen. Sterker nog, met een goede tab kun je je favoriete gitaarsolo exact na leren spelen. Verder zul je bij gitaartabs, in tegenstelling tot notenschrift, eerder geneigd zijn de partij uit je hoofd te leren.
Nadelen van gitaartablatuur
Het eerste nadeel van gitaartabs – in vergelijking met notenschrift – is dat je de muziek die je gaat spelen, in veel gevallen wel moet kennen. Hoe lang elke noot duurt bijvoorbeeld, wordt niet altijd vermeld (vooral bij de eenvoudige tablatuur die je op internet vindt). Wel bestaan er combinaties van tabs en notenschrift, zodat je het beste van twee werelden hebt. Bij stijlen als pop en rock is dit overigens allemaal niet zo’n probleem: het originele nummer kun je vaak gemakkelijk opzoeken op YouTube of Spotify. Een ander mogelijk nadeel is dat bij tabs de nadruk heel erg ligt op riffs en melodielijnen, niet zo zeer op akkoorden. Even lekker snel mee jammen met de complete Beatles-catalogus zit er dus niet bij.
Gitaar leren spelen met akkoorden
Er zijn ontelbaar veel akkoorden, maar met 20% van de akkoorden kun je al meer dan 80% van de populaire muziek meespelen. De akkoorden zijn grofweg te verdelen in open akkoorden – simpele akkoorden waarbij je in principe minimaal één en maximaal drie vingers gebruikt – en de moeilijkere barré-akkoorden, waar je helemaal in het begin dan ook van weg moet blijven.
Notatie van gitaarakkoorden
Soms wordt in akkoordenschema’s precies aangegeven welke tonen je moet spelen voor elk akkoord, in de vorm van een akkoordiagram (chord box). In andere gevallen wordt alleen het akkoordsymbool vermeld. Je moet dan uit je hoofd weten welk akkoord daarbij hoort, of dit opzoeken in een gitaarboek of op een website. Overigens kan elk akkoord op meerdere manieren worden gespeeld. Als beginner leer je eerst de eenvoudigste grepen.
Waar vind je akkoordenschema’s van bekende songs?
De juiste akkoorden voor een song vinden wordt heel gemakkelijk gemaakt met een heel handige website als Chordify. Zoek daarin je favoriete nummer op. Als je vervolgens ziet dat je de akkoorden beheerst, speel je het nummer af en de tool laat je zien wanneer je welk akkoord moet pakken. Je speelt dan bovendien met het origineel mee. Hoe leuk is dat? Maar ook andere sites kun je raadplegen voor akkoordenschema’s, zoals Ultimate Guitar, Songsterr en AZ Chords. Of misschien werkt het voor jou beter om een andere gitarist te zien spelen: op YouTube vind je talloze tutorials.
Voordelen van gitaarakkoorden
Gitaarakkoorden zijn misschien wel de ideale start voor iedere beginnende gitarist die snel resultaat wil. Je kunt met een achttal simpele open akkoorden en een tweetal aanslagen – vierkwartsmaat (4/4) en zesachtste maat (6/8) – al snel een groot en herkenbaar repertoire opbouwen. Beheers je eenmaal de basis van het spelen met plectrum, dan kun je gaan uitbouwen naar barré-akkoorden en tokkel-aanslagen, ook wel finger picking genoemd. Heb je je eerste acht akkoorden onder de knie en beheers je de vierkwartsmaat-aanslag? Ga online en leef je uit!
Nadelen van gitaarakkoorden
Het nadeel van akkoorden is dat ze alleen bedoeld zijn voor de slaggitarist in een band, en voor iedereen die gewoon lekker mee wil spelen met zijn favoriete nummers. Je leert dus niet de originele melodieën en riffs spelen, je leert alleen een begeleidende partij die goed zal samen klinken met het originele nummer. Een ander nadeel is dat jij misschien de eenvoudigste versie van het C-akkoord speelt, terwijl de originele gitarist een andere variant van dit akkoord speelt die heel anders klinkt. Deze twee varianten zullen weliswaar goed samenklinken, maar je gaat je misschien wel afvragen hoe het komt dat jij niet diezelfde sound uit je gitaar krijgt.
Conclusie
Moet je als beginnende gitarist leren spelen met notenschrift, tablatuur of akkoorden? Om tot een goed antwoord te komen, moet je jezelf twee vragen stellen: 1) Wat wil ik wanneer kunnen? en 2) Wat is mijn leerstijl?
- Heb je oneindig veel geduld, zit je graag met je neus in de boeken en vind je het leuk om alles zelf uit te pluizen? Ben je klassiek georiënteerd en heb je veel doorzettingsvermogen? Of heb je er simpelweg aanleg voor? Dan is het notenschrift voor jou de beste keus.
- Wil je de riffs, melodielijnen, solo’s en tokkelpatronen van jouw favoriete songs precies na kunnen spelen? Dan is de gitaartablatuur wat voor je.
- Wil je snel resultaat door een eenvoudige basis te leren die je stapsgewijs kunt uitbreiden? En wil je vooral gewoon lekker mee kunnen spelen met je playlist, of ga je de ritmepartijen verzorgen in een band? Dan is gitaar leren spelen met akkoorden voor jou het meest geschikt.
- Tip: een volgende (uitdagende!) stap in je muzikale proces kan zijn om gitaarpartijen op het gehoor te gaan uitzoeken. Dit kunnen simpelweg de akkoorden zijn, maar bijvoorbeeld ook solo’s en riffs. De akkoordenschema’s, tabs of het notenschrift op internet of in gitaarboeken zijn namelijk echt niet altijd foutloos. Bovendien zal het op die manier makkelijker worden om met andere muzikanten mee te spelen.
Zie ook
» Hoe word ik gitarist? Alles voor beginners
» Elektrische gitaar: geschiedenis, klank en speeltechniek
» Gitaarakkoorden leren spelen voor beginners
» Gitaarversterker instellen – 5 tips voor beginners
» Hoe kan ik een gitaar aansluiten op mijn computer?
» Vijf misvattingen over gitaar spelen
» Gitaar spelen zonder plectrum: fingerpicking
» Met plectrum spelen: hier leer je hoe!
» Gitaar stemmen? Hier lees je hoe dat moet!
» Gitaartabs leren lezen
» Muziektheorie & Noten lezen: je leert het hier!
» Akoestische of elektrische gitaar – Waarmee moet ik beginnen?
» Welke akoestische gitaar: western of klassiek?
» Wat is de beste westerngitaar voor mij?
» Wat is de beste klassieke gitaar voor mij?
» Wat is de beste elektrische gitaar voor mij?
mooi samegevatteen duidelijke uitleg