Zangers zien we tegenwoordig steeds vaker met een hele verzameling effecten op het podium staan. Een vocal effect kan de vorm hebben van een pedaal of op een statief worden gemonteerd, maar in de kern doen vocal effects allemaal hetzelfde: ze voegen een effect toe aan je stem, bijvoorbeeld nagalm, chorus of auto-tune.
Wanneer je als vocalist eigen effecten nodig hebt
Effecten die een ruimte nabootsen, zoals delay en reverb, worden tijdens optredens meestal door de geluidstechnicus bediend. Dat is ook logisch, want het doel van deze effecten is om de band als een geheel te laten klinken. Toch zijn er een aantal situaties waarbij je als vocalist zelf je effecten wilt kunnen bedienen. Om te beginnen kun je een vocal effect-processor zien als 'special effect' dat je af en toe aanzet om een woord, een zin of een heel refrein kracht bij te zetten: een beetje zoals een gitarist een fuzz-pedaal intrapt tijdens een solo. Een vocal effect-processor biedt trouwens ook mogelijkheden voor solo-artiesten en kleine bezettingen in cafe's en kroegen. Want vaak zijn de technische mogelijkheden van een klein zaaltje maar beperkt, dus als je zeker wilt weten dat er effecten aanwezig zijn, kun je ze beter zelf meenemen.
Multi effect-processor-pedaal met live vocal effects
Net als voor gitaristen bestaan er ook effectpedalen voor vocalisten. Je kunt losse effecten kopen, zoals reverb, delay, chorus en distortion, maar er bestaan ook multi effect-processors voor vocalen waar al deze effecten bij elkaar zitten. Dat scheelt een hoop patchkabels en je hebt een extra mogelijkheden, zoals het opslaan van presets en het eenvoudig aanpassen van de routing.
Echo en galm voor zang
Zingen is altijd fijner in de badkamer. Door de natuurlijke galm klinkt je stem voller en dramatischer. In studio's en bij concerten worden ook galm- (reverb) en echo- (delay) effecten gebruikt, maar dan komen de effecten uit een effectprocessor. Bij een delay-effect worden geluiden herhaald. Het aantal herhalingen en hoe snel ze elkaar opvolgen kun je meestal instellen. Snelle herhalingen geven het bekende 'slap back'-effect van oude rock-'n-roll-nummers en langzame herhalingen wekken de indruk van een hele grote ruimte. Een beetje alsof je in de Grand Canyon staat te zingen. Een reverb-effect genereert ontelbare herhalingen die niet meer los van elkaar te onderscheiden zijn. Hierdoor ontstaat er een diffuze 'galmstaart'. Op deze manier kun je realistische ruimtes van verschillende groottes nabootsen, bijvoorbeeld rooms, chambers en halls.
Vocal trainers: een zangleraar in een doosje
Je stem is een instrument en om een instrument goed te leren bespelen, moet je oefenen. Een elektronische vocal trainer helpt je oefenen met toonvastheid en ritme vastheid. Vaak zitten er ook een microfoon en een recorder in zodat je jezelf kunt terughoren. Confronterend, maar ook leerzaam. Meestal zijn vocal trainers heel compact, zodat je ze ook mee kunt nemen naar optredens om je stem op te warmen.
Loopers: een hele band in een doosje
Met een looper kun je een stukje inspelen of inzingen waarna de looper dit blijft herhalen. Vervolgens kun een tweede partij inspelen of inzingen, en een derde partij, en een vierde partij. Ideaal voor singer-songwriters, beat boxers en DJ's. Er bestaan eenvoudige loopers met een paar minuten aan opnametijd en een aan/uit-knop, maar er bestaan ook uitgebreide loop stations waarmee je meerdere geluiden en melodieën als lagen over elkaar heen legt. Zie ook onze Looper-categorie.
Veelgestelde vragen
Kun je een microfoon aansluiten op een gitaarpedaal?
Je kunt een microfoon niet direct op een gitaarpedaal aansluiten. Om te beginnen heb je een microfoon-voorversterker nodig, bijvoorbeeld een klein mixertje. Vervolgens kun je de output van de mixer/voorversterker via een matching transformer aansluiten op een gitaarpedaal. Beter is om een speciaal vocal effect te gebruiken.
