Wat zijn de beste akoestische producten voor mijn studio?
De akoestiek van een kale studio of thuis-studio laat vaak te wensen over. Er zit bijvoorbeeld ongewenste galm in je opnames of juist te weinig leven, en het lukt maar niet om een neutraal geluid uit de studiomonitors te krijgen. Je beseft dat je de (home) studio akoestisch moet behandelen, maar hoe? Wat voor akoestische panelen, schuim en ander materiaal heb je nodig en kun je je ruimte daar ook mee isoleren (geluidsdicht maken)? In deze Keuzehulp geven we advies! Staat je vraag er niet bij? Neem gerust contact met ons op.
Akoestiek | Verbeteren? | Absorbers | Bass traps | Diffusors | Software | Isolatie | Aantal | Meer
1. Wat is akoestiek?
Of je nu opnames maakt of muziek afspeelt over je speakers, de ruimte waarin je dit doet zal het geluid kleuren. Het geluid dat je oren of de microfoon bereikt, is namelijk altijd een combinatie van het directe geluid (bijvoorbeeld van de zanger of van je luidsprekers) en de reflecties die terugkomen vanaf muren, plafond, vloer en andere objecten. Het extra klankkarakter dat deze reflecties meegeven aan een geluidsbron noemen we de akoestiek.
2. Is het nodig om de akoestiek van mijn ruimte te verbeteren?
De ruimtes in een woonhuis zijn normaal gesproken niet ontworpen om goed te klinken en zijn akoestisch gezien niet ideaal om muziek in op te nemen en/of te mixen. Gelukkig zijn er diverse soorten akoestische panelen op de markt waarmee je de akoestiek van je ruimte aanzienlijk kunt verbeteren. Dit soort panelen kun je gebruiken voor twee toepassingen:
- Betere opnames. Als je gaat opnemen met microfoons, pikken deze ook de reflecties op van de opnameruimte. Dit komt de kwaliteit van de opnames meestal niet ten goede.
- Neutraler geluid uit je monitor-speakers. Wanneer je opnames mixt en bewerkt, ga je bijvoorbeeld beoordelen of de bas-frequenties niet te sterk of te zwak zijn. Maar als de studioruimte deze lage frequenties heel sterk reflecteert, klinken de bassen dus veel luider dan ze in werkelijkheid zijn. Ofwel, je krijgt geen goed beeld van je opnames.
Let op: wil je je ruimte isoleren, om overlast voor huisgenoten of buren tegen te gaan? Zie dan vraag 7.
3. Wat is een absorber?
Absorbers hebben als doel om de galm in een ruimte te verkorten en terug te brengen in intensiteit. Ze zijn gemaakt van poreus materiaal, zoals schuimrubber, steenwol of glaswol. Wanneer geluidstrillingen een absorber-paneel bereiken, worden de trillingen niet teruggekaatst maar wordt de energie omgezet in warmte. Het gaat hier om een minuscule hoeveel warmte, dus je zult hier niets van merken. Hoge frequenties worden vrij makkelijk geabsorbeerd. Voor lage tonen geldt: hoe dikker de absorber, hoe beter hij ook doorwerkt in de lage frequenties. Let op: te veel absorptie zorgt voor een onwerkelijk en doods geluid. Hang dus niet heel je ruimte vol met absorbers. Door absorbers af te wisselen met diffusors houd je een beetje leven in de tent.
4. Wat is een bass trap?
Een bass trap is eigenlijk een soort absorber, maar dan ontworpen om in een hoek te plaatsen. In een hoek kun je vrij makkelijk dikke absorbers kwijt zonder dat ze in de weg staan. Vanwege de dikte absorberen bass traps meer lage frequenties dan gewone absorbers. Lage frequenties zijn altijd een probleem in kleine ruimtes, dus zijn bass traps zeer de moeite waard om in te investeren. Je kunt er nooit te veel hebben!
5. Wat is een diffusor?
Diffusors 'verstrooien' geluidsreflecties. Hierdoor gaat je ruimte groter en levendiger klinken dan dat hij werkelijk is. Het ‘dozige’ geluid van kleine ruimtes wordt veroorzaakt doordat het directe geluid van een speaker of instrument wordt vermengd met een vrijwel identieke reflectie die afkomstig is van een muur. Deze reflectie komt echter een fractie later. Wat overblijft is een geluid dat sterk is gekleurd. Door de reflecties met een diffusor op te breken en van richting te veranderen, verstoren ze het directe geluid niet meer. Met absorbers kan een ruimte snel onnatuurlijk en ‘dood’ gaan klinken. Door ze te combineren met diffusors blijft er nog iets van de akoestische energie bewaard.
6. Wat is kalibratie-software?
Met absorbers, diffusors en bass traps kom je een heel eind. Maar als je het geluid dat uit je speakers komt écht neutraal wilt maken, dan kun je de overgebleven pieken en dalen in het frequentiespectrum corrigeren met kalibratie-software. Dit is bedoeld om een neutraal klinkende 'sweet spot' te creëren voor bij het mixen en masteren van je opnames. Met deze correctie-software kun je echter geen resonanties en reflecties wegtoveren, dus het is geen vervanger voor absorbers, diffusors en bass traps.
Meestal is correctie-software een plug-in die je binnen je DAW kunt gebruiken, maar sommige werken ook stand-alone. Je krijgt er doorgaans een speciale meetmicrofoon bij, maar vaak kun je ook een standaard meetmicrofoon gebruiken.
7. Kan ik met absorbers en diffusors mijn ruimte ook isoleren?
Nee. Absorbers en diffusors zijn puur bedoeld om een ruimte beter te laten klinken. Het isoleren van een ruimte is een heel ander verhaal. Het heeft namelijk een ander doel: ervoor zorgen dat anderen geen last hebben van het geluid dat uit je studio komt. De enige manier om te voorkomen dat geluid niet doordringt in andere ruimtes, is door een vrijstaande ruimte in je studio te bouwen. Materialen hiervoor, zoals gipsplaat, steenwol en balken, vind je bij een bouwmarkt.
En hoe het zit met eierdozen? Deze zijn goed voor één ding: het vervoeren en bewaren van eieren. Ze houden amper geluid tegen, dus voor het isoleren van een ruimte zijn ze niet geschikt. Ook het effect dat ze hebben op de akoestiek van een ruimte is verwaarloosbaar.
8. Hoeveel panelen heb ik nodig? En waar moet ik ze plaatsen?
In de mix- en masterruimte kun je beginnen met het 'vangen' van de primaire reflecties. Hoe je dat doet, lees je in ons blog over studio-akoestiek. Als je het dan nog steeds te veel vindt galmen, kun je simpelweg meer absorbers plaatsen. Een ruimte kan echter ook te ‘dood’ klinken. Om dit te voorkomen, kun je absorbers combineren met diffusors. Bass traps tot slot, hang je in ieder geval in de hoeken waar de speakers staan. Maar als je budget het toelaat, kun je gerust alle hoeken van je ruimte volhangen. Je kunt nooit te veel bass traps hebben.
In de opnameruimte is het een kwestie van smaak. Voor zang geldt meestal 'hoe-doder-hoe-beter', maar voor dikke rock-drums is een beetje natuurlijke galm juist wel prettig. In opnameruimtes is het dus handig om je panelen te kunnen verplaatsen.
Absorbers
Bass traps
Diffusors
Complete sets
Installatiemateriaal
Blog: absorbers en diffusers
9. Wat kan ik nog meer gebruiken om de akoestiek van mijn studio te verbeteren?
- Een reflectiefilter zet je om de microfoon heen en vermindert reflecties van de achterkant en zijkanten van de microfoon. Het kan een aanvulling zijn op gewone panelen, maar ook als je geen panelen hebt, kan het je opnames verbeteren. Het is echter zeker geen vervanging! Onthoud dat studiomicrofoons vaak vooral gevoelig zijn aan de voorkant: dat is juist de plek waar het reflectiefilter open is. Ideaal is daarom om het filter te combineren met een absorptiepaneel achter de performer.
- Monitorisolatie: pads of plateaus waar je je monitors op zet. Ze zorgen ervoor dat het oppervlak waar de monitors op staan zo min mogelijk meetrilt, voor een zo neutraal mogelijk monitorgeluid.
Ook het popfilter en de shockmount worden veel gebruikt voor verbetering van studio-opnames, maar deze producten zijn niet bedoeld voor vermindering van reflecties. Ze zorgen ervoor dat bepaalde klanken en trillingen die je zelf maakt geen geplof en gedreun veroorzaken in de opnames. Verder zijn er de geluidsschermen, die in live- of studio-situaties ervoor zorgen dat bijvoorbeeld het drumgeluid niet te veel 'lekt' naar de microfoons van andere instrumenten.
Reflectiefilters
Monitor-isolatie
Popfilters
Wat is de beste shockmount voor mij?
Geluidsschermen
Links en meer informatie
Productcategorieën
Absorbers
Bass traps
Diffusors
Complete sets
Installatiemateriaal
Kalibratie-software
Reflectiefilters
Monitor-isolatie
Popfilters
Shockmounts
Geluidsschermen
Studiomeubels
Monitorstatieven
Alle studio-producten
Keuzehulpen
Wat zijn de beste studiomonitors voor mij?
Wat is de beste shockmount voor mij?
